وقتي تراكم جمعيت يك كلني زنبور عسل زياد شود (كه اين حالت معمولاً اواخر بهار يا اوايل تابستان رخ مي‌دهد)، ملكه مادر همراه با حدود نيمي از زنبورهاي كارگر، كندو را ترك مي‌كند تا يك كلني جديد بنا كند كه به اين عمل، بچ زدن (swarming) مي‌گويند. در همان حال يك ملكه دختر و بخشي از زنبورهاي كارگر براي تداوم كلني قبلي در كندو (يا هر نوع آشيانه ديگر) باقي مي‌مانند. زنبورهايي كه بچ زده‌اند، معمولاً روي شاخه‌هاي درختان در نزديكي كندوي اصلي تشكيل خوشه مي‌دهند. زنبورها با توجه به ذخاير اندك غذايي معده‌شان نمي‌توانند براي مدت طولاني زنده بمانند، بنابراين ضروري است هر چه زودتر مكان مناسبي پيدا كنند. به طور معمول يك مكان جديد بايد دورتر از قلمرو تغذيه‌اي آشيانه قديمي باشد، اما نه آنقدر دور كه انرژي زيادي در طول پرواز از بين رود. بعد از انتخاب مكان كلني كه در ادامه نوشتار به آن پرداخته خواهد شد‌، كارگران ساختن آشيانه با استفاده از موم را شروع مي‌كنند. موم، ماده منحصر به فردي است كه در زنبورهاي اجتماعي وجود دارد و به وسيله كارگران از غدد مومي موجود در شكم ترشح مي‌شود. موم در دماي 35 درجه سانتيگراد داخل كندو كاملاً نرم است و براي ساختن سلول‌ها همراه با بزاق به كار گرفته مي‌شود.

منبع:http://sharghnewspaper.ir/Released/89-09-10/258.htm

نوشته دکتر کامبیز مینایی